(Bron: AD - www.ad.nl)

Defilé naar monument De Stenen Man liepen. © Saskia Berdenis van Berlekom

Lang defilé naar De Stenen Man

Kamp Amersfoort De groep nog levende oud-gevangenen neemt af, maar de interesse voor de jaarlijkse herdenking in Kamp Amersfoort groeit.

Wichard Maassen, 19-04-18

Remco Reiding, woordvoerder van Kamp Amersfoort, schat dat er nog 60 oud-gevangenen in leven zijn. Een kwart van hen was vanmiddag aanwezig op de jaarlijkse bijeenkomst waarop de bevrijding van het kamp op 19 april 1945 wordt herdacht. In totaal luisterden zo’n duizend mensen in een grote witte tent naar toespraken en muzikale intermezzo’s, alvorens in defilé naar monument De Stenen Man te wandelen voor de traditionele kranslegging.

Foppe Dupon (95), oud-gevangene, tijdens de jaarlijkse herdenking in Kamp Amersfoort. © Saskia Berdenis van BerlekomEén van de sprekers was de 95-jarige Foppe Dupon uit het Friese Garijp. In mei 1944, op de verjaardag van zijn moeder, werd hij, die te boek stond als ‘Duitslandweigeraar’, na verraad opgepakt en naar Kamp Amersfoort overgebracht. Een paar maanden eerder was hij op de vlucht voor de Duitsers neergeschoten. Hij werd geraakt in een pols, een dijbeen en in zijn buik. Een toevallig passerende huisarts redde hem, waarna hij zes weken in het ziekenhuis lag. „De kogel in mijn buik draag ik nog altijd bij me, als ‘souvenir’.”

In Amersfoort was Dupon slachtoffer van pesterijen door kampbeul Joseph Kotälla, zoals dertien uur op appèl staan, en zag hij hoe mede-gevangenen werden mishandeld tot de dood erop volgde. Vanaf juli 1944 verrichtte hij dwangarbeid in Duitsland. Als strafmaatregel werd hij drie weken op water en brood gezet in een piepklein hok. „Daar hield ik claustrofobie aan over.” Erger was de bejegening na thuiskomst. „Ik voelde me niet welkom. ‘Hij heeft voor de Duitsers gewerkt’, kreeg ik te horen.”

Onbehagen
Kim Putters, directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau, wees in zijn toespraak op de ‘dwingende opdracht’ die de huidige generatie heeft om vragen te stellen bij wat er anno 2018 in de wereld gebeurt. „Willen wij dat wel weten? Doen de feiten er nog toe?”

Ondanks de toegenomen welvaart, groeit het onbehagen in de samenleving, aldus Putters, die daarin een bedreiging ziet van de naoorlogse ‘samenlevingsmodellen’. „Het vertrouwen in de politiek neemt af. Er is oorlog, zij het buiten onze grenzen. We moeten extremisme tegengaan en opkomen voor de belangen van minderheden. Dát is democratie.”