Zandafgraving

In de jaren dertig is het gebied tussen de Geref.Kerk en de Ielke Boonstraloane (waar nu de sportvelden zijn) afgegraven. Dit gebeurde in het kader van de Werkverschaffing. Met kipkarren getrokken door een paard werd het zand naar skûtsjes (vrachtschepen) gebracht die in de Skipfeart lagen.

De Schipvaart, waarschijnlijk al gegraven omstreeks 1300, was tot de eeuwwisseling de belangrijkste verbinding van ons dorp met de buitenwereld en Leeuwarden. Op het einde van de Schipvaart moest men door een schutsluis en kwam dan op de Wijde Ee. Het schip dat links op de foto nog juist is te zien, ligt in het zwaaigat. Rechts wordt een schip vol zand gestort. Het motorschip aan de kade is van Johan Weima. Op de voorgrond links ziet u Bartle Feenstra en Teade Hoekstra.

Garyp was dus een zandeiland. Dat betekent dat er naast die hoogten ook lagere delen waren. Die lage gebieden bestonden uit water, venen en moeras.
Tussen Garyp en Sigerswâld was dat al net zo, reden waarom zij zich als twee afzonderlijke dorpen ontwikkelden. Door toedoen van de nonnen van het klooster is hier omstreeks 1500 een dijk opgeworpen met ernaast een aparte weg, want er mocht niet op de dijk zelf gelopen worden. Daarom is het er ook zo breed, nog steeds !! De huizen ter plekke staan eigenlijk voor het grootste gedeelte op de dijk, net zoals bij de zeedijken.

Zandwinning

Inmiddels al jarenlang wordt er zand gewonnen uit de Panhuyspoel bij Sigerswâld. Dit zand wordt overwegend gebruikt voor de wegenbouw o.a. de Wâldwei tussen Drachten en Leeuwarden.

Een aandenken uit de IJstijd in de vorm van een grote zwerfkei ligt bij het viaduct 'De Wâldpoarte'.

Veen

Garyp ligt op de zandgrond en in het zand vergaat na verloop van tijd alles. In het veen daarentegen blijft veel bewaard. Ook boomstammen van duizenden jaren oud. In 1993 zijn er zo bij Sigerswâld (Siegerswoude) tijdens graafwerkzaamheden ten behoeve van gashoofdleidingen op enkele meters diepte nog veel restanten van heel lange boomstammen gevonden. Ook in de buurt van de Hervormde Kerk van Garyp liggen er bomen onder het veen op het zand.